Relaksacja
poprzez oddech
Relaksacja pomaga w życiu
Relaksacja pomaga nam powrócić do wewnętrznej
harmonii i pełni.
Zazwyczaj jesteśmy nadmiernie napięci i znerwicowani.
Relaksacja pomaga nam ten problem przezwyciężyć. Nadmierne
napięcie oznacza, ze dominują w nas takie emocje jak lęki i
obawy (strach), irytacja, rozdrażnienie i niechęć. Działa to
jakby przytłaczająco, jakbyśmy nie mogli wyjrzeć i spojrzeć
dalej poza czubek własnego nosa. Relaksacja pozwala dopuścić
do naszej świadomości bardziej lekkie i świetliste wibracje.
Dodaje do naszego ziemskiego aspektu więcej niebiańskiego
spojrzenia na życie.
By żyć twórczo, kreatywnie, by móc kochać
innych i potrafić faktycznie troszczyć się o nich -
potrzebujemy przestać się bać, potrzebujemy przestać być
nadmiernie napięci na punkcie własnych obaw. Zawansowane ścieżki
medytacji mówią o nauczeniu się kontrolowania swoich myśli.
Gdy rozumiemy jak pracuje nasz umysł - zyskujemy prawdziwą
wiedzę. Cały nasz świat jest tworzony przez nasze myśli. Co
decyduje o tym, ze jedna osoba czuje się bardzo bezpiecznie,
pozytywnie i jest kreatywna, a druga jest pełna napięcia leków
i agresywnych, pomieszanych emocji wobec innych.
Decyduje o tym umysł jednej i drugiej osoby - ich świadomość
i podświadomość.
Medytacja to intuicyjne
odczuwanie duchowości
doświadczane po wyciszeniu chaotycznych myśli
Gdy kontrolujesz swoje myśli -
kontrolujesz swój świat. Nie jest to typ kontroli w formie
restrykcyjnego policjanta, ale raczej stan wewnętrznej harmonii
i osadzenia w sobie. Stan który emanuje na innych spokojem, życzliwością
i miłością. Stan w którym dostrzegamy boskie piękno świata,
który jest kompletny taki jaki jest - w każdej chwili.
Ale często proces kontrolowania myśli, bycia w pełni świadomym
tego, co dzieje się w naszym umyśle, jest dla nas czymś zbyt
trudnym i abstrakcyjnym. Jest tak, ponieważ problem ma naturę
bardziej przyziemną - mamy nadmiar napięcia w naszych emocjach
i ciele. Musimy wystartować od tego punktu. Warto więc
zacząć od relaksacji.
Chyba najbardziej znane na zachodzie metody
relaksowania się to trening autogenny Schultza i metoda
Jacobsona. obie te metody były z dużym powodzeniem stosowane w
psychoterapii, a nawet w lżejszych przypadkach
psychiatrycznych.
Jak mają się te dwie metody (trening autogenny i metoda
Jacobsona) do relaksacji poprzez oddech. Relaksacja poprze
oddech szczególnie bezpośrednio wpływa na stan naszych emocji
i nasz stan zdrowia. Odpowiada ona za przywrócenie równowagi
witalno-emocjonalnej.
Porównanie technik
relaksacji do radża-jogi
Najłatwiej zrozumieć tę relację odnosząc się
do systemu Radża Jogi, jaki skompilował Patańdżali. Hinduski
mędrzec, jogin, ceniony lekarz i chirurg - Pańdżali, opierając
się na funkcjonujących w Indiach metodach jogi skompilował ośmiostopniowy
system zmierzający do duchowego przebudzenia i poznania stanu
Absolutu:
1) yamy, 2) niyamy, 3) asany, 4) pranajamy, 5) pratjahara, 6)
dharana, 7) dhjana, 8) samadhi.
Oczywiście nie jest to jedyny model jogi
funkcjonujący w dawnych Indiach, nawet w obrębie ścieżek związanych
stricte z medytacją. Ale system ten jest przejrzysty i ma pewną
logikę.
Dwa pierwsze człony (zakazy i nakazy) związane są z postawą
do życia. Trudno byłoby dzisiaj wiernie się na nich wzorować,
bo odpowiadały one kulturze indyjskiej wiele setek lat temu. Jeśli
dzisiaj zapragnęlibyśmy zostać wędrownym ascetą, to wylądowalibyśmy
być może w schronisku dla bezdomnych i musielibyśmy podporządkować
się panującym tam regułom życia.
Jednak sensem wszystkich reguł, którego warto przestrzegać
jest otworzenie się na przekroczenie swojego egoizmu, na postawę
życzliwości wobec innych i unikanie bezsensownego krzywdzenia
ich.
Istotny (ze względu nasze rozważania o
relaksacji) jest natomiast kolejny etap jogi - asany.
Etap ten to inaczej hatha-joga. Hatha joga (w dosłownym tłumaczeniu:
ścieżka zjednoczenia energii słonecznych i księżycowych)
jest etapem specjalnego ćwiczenia swojego ciała. Jest to właśnie
etap relaksacji ciała zbliżony pod względem sensu do metody
Jacobsona. Pracujemy z ciałem fizycznym tak, by bardziej stać
się świadomym jego napięć.
Tak więc widzimy, że w jodze Patańdżalego jest to punkt wyjścia,
jeżeli chodzi o relaksację - poczuć swoje ciała, stać się
go bardziej świadomym, rozpoznać jego napięci i rozluźnić.
Przywrócić ciału sprężystość, dotlenienie, odpowiedni
przepływ płynów ustrojowych i naturalne sprawne przewodnictwo
sygnałów nerwowych.
W dzisiejszych czasach wielu sportowych trenerów zaleca trening
hatha-jogi, gdyż znakomicie zwiększa on elastyczność mięśni
i całego ciała
Następny etap to
pranajama. Pranajamy
zasadniczo służy osiągnięciu perfekcji w kontrolowaniu
prany - energii życiowej. W praktyce wielu joginów potrafi tak
doskonale operować energią życiową, że są nawet w stanie
zaniechać na spory okres czasu oddechu płucnego.
Dla naszych rozważań możemy umownie potraktować tu pranajamę
jako technikę relaksacji poprzez oddech, gdyż taka jest
najistotniejsza funkcja pranajamy.
Widzimy więc, ze po ćwiczeniach z ciałem, a przed ćwiczeniami
z umysłem - wykonuje się relaksację poprzez oddech.
Trening Autogenny odpowiada zasadniczo kolejnemu
stopniowi radża jogi - pratjaharze. Pratjahara to
właśnie relaksacja poprzez autosugestię.
Praktyka relaksacji
poprzez oddech
Co to wszystko oznacza w praktycznych ćwiczeniach
relaksacji?
Otóż dodanie oddechu do naszych ćwiczeń relaksacyjnych może
bardzo istotnie podnieść ich efektywność. Jeżeli wykonujemy
np. metodę Jacobsona (lub inną), to na koniec warto przez jakiś czas, czując
ogólne rozluźnienie ciała, pogłębiać to doznanie poprzez
śledzenie oddechu.
Po napinaniu i rozluźnianiu mięśni, gdy czujesz się bardziej
świadomy całego ciała, gdy czujesz że jest ono znacznie
bardziej odprężone a krążenie i wrażliwość nerwowa
poprawiły się - obserwuj w tym stanie swój oddech.
Rób wdech i licz w myśli do 4, zrób krótkie zatrzymanie
oddechu (bez zaciskania krtani, ale zatrzymując powietrze
przeponą) i licz w myśli do 2, robiąc wydech - licz do 4,
pozostając na krótkim bezdechu - licz do 2.
dzięki temu stajesz się bardziej świadomy czterech faz
oddechu; z każdym wdechem pobierasz nową ożywcza energię
(wdychasz niezbędny do życia tlen oraz pranę - obecna
w powietrzu energię życia pochodzącą ze słońca, roślin,
ziemi itp.);
na zatrzymaniu wyobrażasz sobie, że ta energia wchłania się
do twojego ciała, do krwi i układu nerwowego (zasila także
twoje czakry i aurę);
robiąc wydech wyobrażasz sobie, że uwalniasz się ze zużytego
powietrza, ze starej zużytej energii, ze zmęczenia i napięcia
(puszczasz także napięcie w brzuchu i we wszystkich mięśniach);
na bezdechu wyobrażasz sobie, że twoja życiowa energia i całe
ciało stały się jaśniejsze.
W jodze indyjskiej i chińskiej (taoizmie)
spotyka się dwie główne techniki oddychania. Podstawowa
polega na tym, że oddychając przeponą (mięśniem, który
oddziela płuca od jamy brzusznej) przy wdechu wypinamy lekko i
swobodnie brzuch na zewnątrz; przy wydechu brzuch brzuch cofa
się na zewnątrz. Istnieje także oddech odwrócony (na szybkim
wydechu brzuch wypina się gwałtownie na zewnątrz), którego
celem jest uwolnienie się od zastojów energii.
W tym ćwiczeniu "relaksowania się poprzez oddech"
stosujemy najbardziej podstawowy sposób - na wdechu brzuch
swobodnie i naturalnie wypina się na zewnątrz, na wydechu
naturalnie cofa się do środka.
Opisany tutaj sposób relaksowania się możemy
stosować jako samodzielną relaksację, lub jako uzupełnienie
innej metody. Możemy np. po treningu autogennych Schultza przez
jakiś czas skupić się na oddechu, co ustabilizuje i wzmocni
relaks na poziomie fizyczno-emocjonalnym i zasili nasze ciało
uzdrawiającą i regenerującą energią witalną.
Jeżeli wykonujemy te oddechy jako samodzielną relaksację i
regenerację ciała i psychiki, to możemy np. wykonywać dwa
razy dziennie po 12 pełnych cykli oddechowych zawierających
wdech, zatrzymanie, wydech i bezdech.
Zmniejszenie napięć fizycznych wywołuje
polepszenie krążenia i odnowienie naszej życiowej witalnej
energii, natomiast wyciszenie myśli sprzyja odczuwaniu w naszym
wnętrzu świetlistej energii duchowej.
Rafał Seremet
|